Ikuna kafakafa Liahona pea makeheange laumalie fanau sipoti ngaahi kolis
Neongo ‘oku te’eki faka’osiafale hono tuku mai ‘a e ola ‘o e sipoti ‘o e ngaahi kolisi ki he ta’u ni, ka kuo mama ki he ngaahi mitia fakasosiale ha tatau ‘o e ola ‘o e ngaahi metali ‘o e ngaahi kolisi.
Fakatatau mo’ene haa ‘i he lipooti kuo mama kitu’a, ‘oku ikuna he ‘apiako ma’olunga Liahona ‘a e koula kotoa ‘e 52 siliva ‘e 39 pea mo e polonisi ‘e 22 koe metali kotoa ia ‘e 113.
Ko e fika ua hake ko Toloa mo e koula ‘e 16, siliva ‘e 15 mo e polonise ‘e 15 ko e metali kotoa ‘e 43 pea toki hokohoko hifo ai ‘a e ngaahi kolisi.
Na’e mahino ‘aupito pe ‘a e fu’u fakaaoao ‘a Liahona mei he ‘uluaki ‘aho ‘enau mei ikuna ‘a e ngaahi fe’auhi na’anau kau kiai. ‘I he ‘aho hono ua ko e me’a tatau pe pea fakapapau’i ai pe he tokolahi ko e sipoti ‘o e ta’u ni ‘e ikuna ia ‘e Liahona. Na’e ‘ikai foki ko ha ikuna faingata’a, he ko e fika ua hake ki Liahona ko e koula ‘e 16.
‘Oku tui foki ‘a e tokolahi ‘o e kau manako sipoti, ko e kau ‘eni he sipoti ta’eoli, koe’uhi ko e malie ‘a e fe’auhi ke ‘iai ha fe’au’auhi malie he ngaahi ako, ka ko e fu’u fakaaoao ‘a Liahona pea tala he tu’u ‘a e tepile metali, ‘oku hangee ‘oku ‘ikai ke malie ‘a e fe’auhi, he ‘oku hangee pe ko e mamata ‘akapulu, ka lahi kai ‘a e fa’ahi ‘e taha monau pule faka’aoufuli he loto mala’e pea ‘oku kau ia he va’inga ta’eoli.
Kaekehe, fakatatau mo e ngaahi fakamatala ‘oku ma’u he nusipepa ni, ko e ola ‘o e sipoti ‘a Liahona na’e kaunga lahi kiai ‘enau feilaulau lahi, he ko e talu ‘a e ‘osi ‘a e fe’auhi ‘o e ta’u kuo’osi pea mo e kamata ‘enau teuteu ‘anautolu. Ko e uike kotoa na’e meimei ke tu’o 2 ‘enau fakamalohisino pea ko’ene a’u mai ki he ta’uni ‘o ‘oho mai ‘a e ngaahi kolisi ke fakahoko ‘enau fakamalohisino, kuo holoholo fakamalohisino ia ‘a Liahona ‘o tokanga ki he’enau teuteu faktekinikale.
Na’e kaunga foki mo hono poupoua fefeka he kulupu Kolisi Tutuku ko e Liahona Give Back ‘a e fanau sipoti ke faka’ai’ai malohi ‘a e fanau sipoti pea pehee ki he fanau sipoti mei he ngaahi kolisi kehe kenau hiki ki Liahona ‘o sipoti mei ai.
Ko e finemui sipoti ‘a Tonga High School he ta’u kuo’osi ko Vasaliva Feleti, na’e kau ia he kau star ‘a Liahona he ta’u ni mo e metali koula ‘e 5. Fakatatau mo e fakamatala ‘a Folole Samani ko e pule ‘i he Liahona Give Back, na’e lavea pea ne fiema’u ha faito’o ‘o faka’eke’eke ‘o ‘ilo ‘a e tangata’eiki ‘a Vasaliva ko Feleti Kotoni mei Nakolo. Ko Kotoni na’e kau ‘i he kau Mate Ma’a Tonga tutuku ‘o e 90 tupu he kamakamata mai ‘a e Liiki pea ko’ene misi ki hono ‘ofefine ke hoko ko ha star Liiki he kaha’u. Pea mahino he ‘ikai kau ‘a Tonga High ki he fe’auhi Liiki ‘a e tamaiki fefine pea fakahaa ange ‘e Folole, kapau ‘oku ne pehee ‘e fie huu hono ‘ofefine ki Liahona ‘o va’inga Liiki pea fakapaaange. Na’e hili pe ha lau’aho kuo fetu’utaki ange ‘a Kotoni mo Kafatolu ko e taha ngaue ‘i he NRL Tonga, pe ‘e lava ‘o huu ‘a Vasa ki Liahona. Na’e ‘ikai ko ha palopalema ia ki he Give Back he nenau ‘ilo ‘ene sipoti pea toe va’inga Liiki, ‘o fua kotoa ‘a e totongi ako mo e teunga ako.
Pea ko e makehe’anga ‘e taha ‘a Liahona he ta’u ni, na’e ‘iai pe teniti makehe ia ki he kau fotofoa ‘o ‘enau timi sipoti ‘o taki mai pe ai ‘a Kotoni, ko’ene muimui hono ‘ofefine.
‘I he taimi tatau foki, na’e toe makeange ange ‘a e ta’uni ‘i ha toe ta’u ‘a e laumalie na’e ma’u he fanau sipoti ‘o e ngaahi kolisi. Na’e manumanumelie ki he lauaafe na’anau ‘i he paaka Teufaiva, ke mamata ki he feohi fiefa ‘a e fanau neongo ‘a e ikuna kafakafa ‘a Liahona pea ko e me’a fakamafana mo’oni. Na’e too lo’imata ‘a e tokolahi henau vakai ki he feohi fiefia mo fefaka’ap’apa’aki ‘a e fanau he loto mala’e pea ko e ‘osi ‘a e fe’auhi ‘oku nau lele kotoa ki he ngaahi kolisi ‘o faka’apa’apa kiai pea ‘oku tui ‘a e tokolahi ko e ikuna tu’ukimu’a taha ia.
Ko e hili ‘a e sipoti na’e fakaafe’i he kau Sipoti ‘a Liahona ‘a e fanau sipoti mei Vava’u ki he talitali na’e fakahoko he Fakafofonga maloloo ka ko e Kolisi Tutuku ko Semisi Sika, ‘i he ‘api siasi Havelu. Ko e kau ‘eni ha talitali lahi, he na’e ‘ikai ngata hono fafanga ‘o e kau Sipoti ka na’e kau kiai mo e matu’a mo e tokotaha kotoa pe na’e ‘iai.
‘Oku tui ‘a e tokolahi kapau ko e founga ‘eni ‘a Liahona pea ngalingali tenau fakaaoao fuoloa kinautolu he mala’e ‘o e sipoti.
