Tonga Independent News

Tuesday 21, May 2024

Koeha me’a ‘oku hoko ki he sivi faito’o konatapu ‘o e kau memipa Fale Alea?

‘Oku ‘alu ‘eni ke ‘osi ‘a e uike ‘e 3 mei he tapuni ‘o e Fale Alea mo e kei fakaongoongo ‘a e kakai ‘o e fonua, pe ‘e fakaha fakakuu mei he Sea ‘o e Fale Alea ‘a e sivi faito’o konatapu ‘a e kau memipa, na’e tali he fale pea toki tutuku ‘a e ki he to’u Fale Alea 2022-2023.
Na’e kau ‘eni he fo’i ‘eti faiva malie ‘a e kau fakafofonga, ‘enau tau’aki fepolepolei pe kohai ‘e ‘uluaki sivi. Pea vekeveke ‘a e kau fakafofonga ke fai mo fakahoko kanau mu’omu’a atu kinautolu ki he sivi faito’o konatapu.
‘Oku mahino pe ki he kakai tokolahi, ko e ni’ihi ia he kau memipa ko e fo’i ‘eti faiva pe he fanongo atu ‘a e kakai ‘o e fonua, ke ongo lelei mo malie koe’uhi ko e taimi fili.
Na’e tali he fale ‘a e fokotu’u neongo hono fakahaa he Palemia ‘oku ‘iai ‘a e lao ‘e maumau he fokotu’u ‘oku fakahoko ‘e Lord Nuku. Ka na’e fakahaa ‘e he Sea, ko e me’a ‘e tuku tau’ataina pe kohai ‘e fie kau ki he sivi ke ‘oua na’a maumau ‘a e lao, ka kuopau ke lekooti ‘a kinautolu na’e sivi mo kinautolu na’e ‘ikai ke sivi.
Kaekehe na’e ‘amanaki ‘a e kakai ‘o e fonua ‘e fakahoko pe ‘a e sivi he ‘aho hono hoko ‘i he fefeka ‘a e talanga, ka ‘oku a’u mai ki he ‘aho ni ‘oku te’eki ai pe ha ongoongo mei he ‘ofisi ‘o e Fale Alea.

‘I he ‘osi pe uike ‘uluaki ‘o e tutuku ‘a e fale, na’e ma’u ai he ongoongo ni ia ha fakamatala falala’anga, ‘oku te’eki pe ke fakahoko ‘a e sivi ‘o e kau memipa pea ‘oku fakaoli leva ki he vakai ‘a e kakai ‘o e fonua. He ‘e hoko ‘a e fuoloa pea toki fakahoko ‘a e sivi ke ‘oua toe faka’aonga’i ha ni’ihi kapau ‘oku nau mo’ua ai, koe’uhi na’a ma’u kinautolu. Pea ka hili ha mahina pe toe loloa ange pea toki fakahoko ‘a e sivi ‘oku kau lelei ia ki ha ni’ihi na’e ngaue’aki faito’o konatapu ke hao.
‘Oku ‘i he ‘aho 1-4 ‘a e malohi ‘o e faito’o konatapu pea lava ‘o ma’u he me’asivi pea ko’ene fuoloa ange ko’eni ‘osi ia ‘a e malohi ‘o e faito’o he sino. ‘Oku lava ‘o fakahoko ia hono to’o mei he tu’u ofi, ko e toto mo e pupuha pe favai. Ka ko e tu’uofi ‘oku lahi faka’aonga’i koe’uhi ko e lahi mo e vave ange ai hono tala ‘o e tu’unga ‘o e faito’o konatapu he sino ‘o e tangata.
Ko e tu’u ki he sivi faito’o konatapu ‘oku te’eki ke fu’u maheni lahi mo e kakai ‘o e fonua pe ‘oku angafefee hono fakahoko. Pea kohai ‘oku ne fakahoko ‘a e sivi ko’eni ‘i Tonga ni ki ha fiema’u mei he Fakamaau’anga mo e Potungaue Mo’ui.