Toko 58 ma’u he Mofi Tengi ‘i Tonga ni kotoa, tokoto falemahaki toko 20

‘Oku fe’unga pea mo e toko 58 fakakatoa ‘i Tonga ni kau ai mo e ngaahi vahefonua ‘i tahi, ‘i hono fakahaa ‘e he Minisita Mo’ui Dr. ‘Ana ‘Akau’ola ki he kau faiongoongo ‘i he uike kuo’osi, ‘oku puke ‘i he mofi tengi.
Ko e toko 58 ko’eni, ko e toko 26 ‘i Vava’u, toko 22 ‘i Tongatapu ni pea mo e toko 10 ‘i ‘Eua. ‘Oku tokoto falemahaki ai ‘a e toko 10 mei he toko 26 ‘oku puke ‘i Vava’u pea toko he Falemahaki Vaiola ‘a e toko 8 pea ko e toko 2 leva he Falemahaki ‘o ‘Eua.
Na’e hili pe foki hono fakahaa ‘e he Minisita Mo’ui ‘i he uike kitu’a kuo ‘i Tonga ni ‘a e mofi tengi pea ‘oku lolotonga sivi ‘a e ngaahi fo’i toto ‘o e ni’ihi ‘oku mahalo’i ‘oku puke pea ‘i he Falaite pe ‘o e uike kuo’osi, na’e fakahaa ai ‘a e tokolahi ko’eni ‘oku ma’u he tengi. ‘Oku kei hao ‘a Ha’apai pea mo e ongo Niua, ‘o ‘ikai ha puke.
Kaekehe kuo ngaue atu ‘a e Potungaue Mo’ui ki he ngaahi ‘apiako ‘oku ‘iai ‘a e fanau ‘oku puke ‘o fai hono fana ‘inisekite pea pehee ki he ngaahi ‘api fakataautaha. Ko e fana ‘eni ‘o e ‘apiako mo e ngaahi ‘api ke faka’auha ‘a e namu, he ko e founga pe ia ‘oku mafola ai ‘a e mofi tengi, ko’ene fetuku holo he fanga namu mei he tokotaha puke ki he ni’ihi ‘oku ‘ikai puke.
‘Oku ‘ia mo e tokanga ‘a e Minisita ki he taimi ‘uho’uha he fa’ahi ta’u afaa, kene fakatupunga ‘a e nofo’anga vai he ngaahi ‘api ‘o hoko ko e fanau’anga ‘a e fanga namu. Ko e ngaue leva ‘oku fale’i ki he kakai ‘o e fonua, ko hono fakapapau’i ‘oku ‘ikai ha feitu’u ‘oku nofo’anga vai he ngaahi ‘api, ke fakasi’isi’i ‘a e faingamalie ke fanafanau ai ‘a e namu.
Ko e taimi tatau, ‘oku teuaki mai ‘a e sipoti ‘a e fanau ‘o e ngaahi Lautohi Pule’anga he ‘aho 27-28 ‘o Ma’asi. Pea ka a’u ki ha tu’unga ‘o hikihiki too ai pe ki ‘olunga ‘a e fika ‘o e ni’ihi ‘oku puke pea ‘oku ‘iai ‘a e tui he ‘ikai ke lava ‘a e fe’auhi Sipoti pea ko e me’a tatau ‘e hoko ki he Sipoti Lahi ‘a e fanau ‘o e ngaahi Kolisi ‘oku palani ki he ‘aho 7-11 ‘o ‘Epeleli.
Ko e ngaahi faka’ilonga ki he tengi, ko e felangaaki ‘o e ngaahi hokohoko tanga hui mo e mo e fakamokosia pea tokotoka kovi. Ko e fale’i leva kiai, ko e folo ‘a e panatolo pea maloloo lelei. Pea ka ‘oku fu’u lahi pea feinga leva ki he falemahaki kei taimi, he ‘oku a’u pe ‘o mole ‘a e mo’ui ‘i he’ene totu’a.