Tonga Independent News

Sunday 28, April 2024

‘Ohofi ‘Imikuleisini ‘Aositelelia ‘api fefine Tonga, tukuaki’i ko e tala pe he Tonga.

Ko e taha ‘o e ongoongo fakamamahi kuo ofongi ‘aki ‘a e tokolahi ‘i he ope, ko e vitio ‘a e fefine Tonga nofo ‘Aositelelia ko Meleane Tatu, ko hono hanga ‘e he kau Polisi ‘Imikulaisini ‘a ‘Aositelelia ‘o ‘ohofi honau ‘api nofo’anga he hengihengi ‘o e ‘aho ni.
Fakatatau mo e fakamatala hangatonu (live) ‘a Meleane, na’e faka’ohovale ‘i he pongipongi ‘o e ‘ahoni hono ‘ohofi ‘e ha kau Polisi nai ‘e toko hongofulu tupu hono ‘api, ko e hua ‘o kumi ‘a e kau Tonga ‘oku pehee ‘oku nau nofo ‘ova.
Fakataau mo’ene fakamatala lo’imata’ia he facebook, ‘ene me’a fakapango’ia ‘i he ni’ihi koia na’anau fakahoko ‘a e fa’ahinga to’onga palukuu ko hono tala ‘o e kakai ‘ova pe mei Tonga.
Na’e lolotonga ‘ene nofo honau ‘api fakafuofua ki he taimi 3 hengihengi, kuo ‘ohofi honau ‘api ‘o puke mo hua hono ‘api ‘o tala ‘a e fakaikiiki kotoa ki he kakai ‘oku nau nofo he ‘api. ‘Oku mahino ‘oku tokanga’i ‘e Meliame ‘a e ni’ihi kehe kau ai ‘a e fefine Fisi ‘e taha pea ko e fakaloloma ko hono fakahaa ange pe he kau Polisi ko e fakamatala ‘oku nau ma’u ko e tala ange pe he kakai Tonga.
Kaekehe ka na’e fakahaa he fefine ni, ‘a e lotu na’ane fakahoko ‘i he taimi hono kei hua he kau Polisi honau ‘api ke kumi ‘a e kakai ‘oku tukuaki’i ‘oku ne tokanga’i.
Ka na’e mahino mei he’ene fakamatala he hili ‘a e ngaue na’e fakahoko na’e ‘ikai ke puke ia. Ka ‘oku ne kole ki he tokotaha mo e kakai na’anau fakahoko ‘a e ngaue pango ko e tala ‘o e kau ‘ova, ke tuku ‘a e fa’ahinga anga kovi koia, he ‘oku mate pe ‘a e Tonga he ngaue ‘a e Tonga.
Na’ane fakahaa ‘ene fiefia pe ‘a’ana he me’a na’e hoko ke fakahaa ai ‘a e mafimafi ‘a e ‘Otua, neongo ‘a e ngaahi faingata’a kuo ne tofanga ai.

‘Oku mahino foki mei he fakamatala ‘a Meliame, ko’ene ngaue ‘oku fakahoko ko e tokoni’i ‘a e si’i kakai pehe ni ‘oku faingata’a’ia mo ‘ova pea ko e me’a pe ‘oku ne fakahoko ko e ‘ofa ki he kakai fiema’u tokoni. Ka kuo hoko ia ke lotokovi ai ha ni’ihi kiate ia.
Ka ‘i hono faka’osi na’e hao pe kakai na’e si’i nofo hono malumalu.
‘Oku fuoloa ‘a e ‘ikai toe ‘asi mai ‘a e fa’ahinga to’onga ko’eni he kakai Tonga, ka ‘oku faka’ohovale ‘a e ‘asi hake ‘a e me’a ni mei ‘Aositelelia. Pea ‘oku hoko ia ke mamahi ai ‘a e tokolahi ‘o e kainga Tonga ‘i he tapa kehekehe ‘o mamani, he ‘oku mahino ko e folau ki muli ‘o kumi faingamalie koe’uhi ko’etau masiva. Ka ‘oku hoko fa’ahinga to’onga pehe ni ko e fakamamahi lahi.
Pea ‘oku meimei ke fakahoko ‘eni ki he kakai ‘oku si’i oo atu ‘o ngaue malohi ‘o kamata tu’u lelei pea lotokovi ai ‘a e ni’ihi ia kuo nofo fonua ‘o tala ki he ‘Imikuleisini ke fakahoko ha ngaue kiate kinautolu koe’uhi ko’enau ‘ova. Pea ‘oku hoko tatau pe ‘eni ki hotau kainga ‘i Nu’usila ‘Aositelelia mo ‘Amelika. Ka ‘oku mo’oni ‘a e lau ‘a e tokolahi, ko e fu’u fonua ‘ena mo hono mahu he ‘ikai lava’i ha taha pea tuku ‘a e ‘ulungaanga ma’ulalo koia ko hono tala ‘o e kakai ‘oku nau si’i ‘ova.