Mo’ua ki he tou’a ‘aki teunga Kasitomu ‘o tala ko e ‘ofisa mei Tonga ka ko e loi.
Na’e halaia pea tautea ngaue popula mahina ‘e 18 ‘a e fa’ee ko Mele Soloi Havea ta’u 35, ‘e Fakamaau Lahi Langi ki he ngaahi tikite kehekehe ‘e 4, fekau’aki mo hono ngaue loi ‘aki ‘a e teunga mo e fakamatala ko e ‘ofisa ngaue Kasitomu, ‘i he Fakamaau’anga ‘i Nuku’alofa he ‘aho 30 ‘Epeleli.
Ko e mahina ‘e 18 na’e tautea toloi kotoa malu’i angalelei kae ngaue ki he komiuniti ‘i he houa ‘e 40.
Fakatatau mo e hisitolia ‘o e me’a na’e hoko, ‘i Siulai 2023 na’e tu’uta ai ki Vava’u ‘a e Faka’iloa ‘o nofo he ‘api ‘ene fa’ee tangata ‘i Leimatu’a. Na’e fakahaa he ta’ahine na’e nofo honau ‘api na’e talaange ‘e he Faka’iloa koia mei Tonga ‘oku ngaue ‘i he Potungaue Kasitomu pea ko’ene folau mai pe he me’a fakangaue.
Na’ane fa’a tou’a he faikava ‘i Leimatu’a ‘aki hono teunga ngaue Kasitomu ‘o talaange ki he kau Leimatu’a ko e ‘ofisa ia mei Tonga, ko’ene ha’u he me’a fakangaue. Na’e ‘i he faikava mo e ‘ofisa Kasitomu ‘i Vava’u ko Alo Vulangi ka na’e iku ke na kaume’a kinaua ‘o fakatatau ki he ngaahi fakamatala.
Na’e a’u ki he taimi na’e totongi ai ‘e he Faka’iloa ‘ene car rental ‘o takai holo he ngaahi falekoloa Siaina ‘o talaange pe me’atatau ko e ‘ofisa Kasitomu mei Tonga.
‘I he ‘aho 11 Siulai 2023 na’e huu atu ai ‘a e ongo ‘ofisa Polisi he taha ‘o e ngaahi fale koloa Siaina ‘o sio ki he Faka’iloa ‘oku talanoa ki he faifakatau mo talaange pe me’atatau ko e ‘ofisa mei Tonga, ke ‘a’ahi ngaahi falekoloa pea ‘oku ‘uli e koloa pea kapau ‘e ‘a’ahi hoko mai ‘oku kei ‘uli te ne tapuni ‘a e falekoloa. Ko e ngaahi falekoloa ‘e ni’ihi na’ane to’o mei ai ‘a e ngaahi koloa hangee ko e kapa pulu mo e kapa tuna. Ka na’e tui pe ‘a e ongo ‘ofisa ko e ‘ofisa Kasitomu he na’e ‘iai hono pine pea teunga fakatonga lelei.
Ka ‘i he foki ‘a e ongo ‘ofisa ki Neiafu na’e a’u ange ‘a e Siaina ko Luke ‘o launga ko’ene car rental, na’e ngaue’aki he Faka’iloa pea manatu’i he ongo ‘ofisa Polisi ko e me’alele ia na’e ngaue’aki he Faka’iloa.
Na’anau feinga leva ‘o ma’u atu ‘oku kei fai pe ‘a’ahi holo he ngaahi falekoloa Siaina ‘o puke mai. Na’e ‘alu leva ‘a e ‘ofisa Polisi ko Paseka ki he ‘ofisa ‘o e Kasitomu ‘i Neiafu ‘o ‘omai ‘a e fefine ngaue ko Talita Fisi’ihoi ‘o fakapapau’i ‘oku ‘ikai ko ha taha Kasitomu pea toe fakapapau’i mai ki Tonga ‘o ma’u pe ‘a e tali tatau.
Na’e puke mai mo e teunga Kasitomu mo e ID na’ane ngaue’aki mei he ‘api nofo’anga ‘i Leimatu’a.
‘I he ‘aho 13 Siulai na’e fakamatala ai ‘a e Faka’iloa ia ko e hia na’ane fakahoko ko e fale’i ia ‘e he matapule Kasitomu ko Alo Vulangi. He na’ana maheni ‘i he Facebook pea mo e faikava ‘i Leimatu’a ka na’e faka’ikai’i kotoa ‘e Alo ‘a e ngaahi tukuaki’i, neongo na’e fakamatala ‘e he Faka’iloa mo’ena felave’i he taimi kehekehe pe.
Kaekehe ‘oku lahi pe foki ‘a e ngaahi hia pehe ni, ko ha ni’ihi kuo takai holo mo ha ID mo e teunga fakatonga ‘o tala ko e kau ngaue mei he Potungaue ‘a e Pule’anga ‘o tanaki seniti mei he kakai. Ka ‘oku mahu’inga ke ‘iai ha polokalama ke fale’i ‘a e kakai ‘o e fonua kenau ‘ilo ki he kakai pehe ni.
