‘Ikai tali Fakamaau’anga Lahi tangi ‘Eikivaka Viliami Tuputupu ki hono tautea ngaue popula
Na’e tala tu’utu’uni ‘a Fakamaau Lahi Petunia Tupou he ‘aho 24 Ma’asi, ki he tangi mei he Faka’iloa Kapiteni Viliami Tuputupu fekau’aki mo hono tautea ia ‘e he Fakamaau Polisi Mana Kaufusi.
Na’e tautea ‘e Fakamaau Polisi Kaufusi ‘a Tuputupu ke ne ngaue popula ki he tau ‘e 2 mahina ‘e 6, ki he tikite ‘e ua, ‘uluaki ko hono fakafolau ha vaka ds(MV ‘Out Anga’ofa) ka ‘oku ‘ikai taau ke folau, ko e ua ko e fakafolau ha vaka ‘ikai ke ‘iai ha’ane laiseni. Ko e tautea na’e hilifaki he ‘aho 18 Novema 2024 pea na’e ‘ikai ke toe tautea malu’i ha konga ‘o e taimi ngaue popula.
Na’e fakahuu mai leva ‘e he Faka’iloa ‘ene tangi pea mo’ene fakafofonga lao Tevita ‘Aho, ‘i he ngaahi ‘uhinga lalahi, ‘o kau ai ‘a e ‘ikai ha ‘uhinga lelei ki he makatu’unga ‘o e ngaahi tautea ngaue popula. Na’e kau kiai mo e ‘ikai tui na’e ‘ikai ke vakai’i fakalelei ‘e he Fakamaau Polisi ‘a e ngaahi puipuitu’a ‘o e me’a na’e hoko pea mo e ‘ikai ke fakatokanga’i ‘a e ‘ulungaanga lelei ‘o e Faka’iloa he ta’u ‘e 12 kuo’osi.
Na’e fakahuu fakataha ‘a e tangi mo e fakamo’oni ‘e ua, ko e taha pea mei he taukei he Malini mo e folau vakataha ko Semisi Tangataevaha. Ko Tangataevaha na’e ako ‘i ‘Ingilani ki hono Master pea ngaue he ta’u ‘e 14 he vaka muli pea ne toki foki mai ki Tonga ni ‘o ngaue ai.
Kaekehe na’e tui ‘a Tangataevaha ko e palopalema na’e hoko ko e fo’ui ia ‘o e potungaue Malini, ka na’e ‘ikai ke tali ‘e Fakamaau Lahi Tupou ia ‘a e ngaahi fokotu’u mo e fakamatala fakamo’oni ‘a Tangataevaha, he ‘oku ‘ikai ke ne ‘omai ‘eia ha fakamo’oni pau na’e ‘ikai ke fakahoko ‘e he Faka’iloa ‘a e hia na’e tautea ia kiai.
Ko e fakamo’oni fika ua na’e fakahuu ‘e he tangi, ko e talitotongi (receipt) ‘o e fakafo’ou ‘a e laiseni ‘Eikivaka ‘a e Faka’iloa he ‘aho 18 ‘Epeleli 2023. Ka na’e fakamahino ‘e he Fakamaau’anga, ko e taimi na’e fakahoko ai ‘e he Faka’iloa ‘a e hia na’e te’eki ke fakafo’ou ‘ene laiseni.
Koe’uhi ko e ngaahi ‘uhinga koia mo e ‘ikai malohi fe’unga ‘a e ngaahi makatu’unga mo e fakamo’oni fo’ou, na’e ‘ikai tali ‘e Fakamaau Lahi Tupou ‘a e tangi ka na’ane tu’utu’uni ke kei tu’uma’u pe ‘a e tu’utu’uni ‘a Fakamaau Polisi Mana Kaufusi.
Ko Kapiteni Tuputupu foki na’e ‘Eikivaka ‘i he MV.Ashika ‘o mole ai ‘a e mo’ui ‘e toko 74. ‘I he konga ‘o e me’a ‘a e Fakamaau Polisi hono hilifaki tautea “ ‘oku ‘ikai pe ke ako ia he fehalaaki na’ane fakahoko he Ashika”. ‘Oku kei tala’a pe ‘a e tokolahi he ngaue popula ‘a e Kapiteni mo e kau kauvaka kae hao ‘a e ni’ihi na’anau fakatau mai ‘a e vaka. Ka ko e me’a mahu’inga ke ako heni, ke takitaha fakahoko totonu hono fatongia he taimi totonu mo e feitu’u totonu, ka ‘ikai ko e me’a ‘e hoko ko e fetukuaki ka kuo mole ‘a e mo’ui tokolahi.
